"Τα λουλούδια της Χιροσίμα" σημειώσεις

Εντίτα Μόρρις, «τα λουλούδια της Χιροσίμα»

ΕΝΟΤΗΤΕΣ – ΔΟΜΗ

1η ενότητα: «Νάτα που γεννήθηκαν και τα μικρά σκιουράκια... ψιθυρίζει η Οχάτσου στο αυτί μου.»

Η επίσκεψη του Σαμ-σαν στο νοσοκομείο και η γνωριμία του με τον Φούμιο.

2η ενότητα: «Χαιρετάμε τους άλλους... να σας ξαναδω σύντομα..»

Ο γιατρός Ντομότο εξηγεί τις συνέπειες της ραδιενέργειας στους οργανισμούς. 

3η ενότητα: «Βρισκόμαστε και οι δυο... με τον Αμερικάνο.» 

Η αναστάτωση της μικρής Οχάτσου μόλις βλέπει τις μεταλλάξεις στους οργανισμούς. 

4η ενότητα: «Κατεβαίνουμε αργά προς την όχθη... Κοιμάσαι πραγματικά εν ειρήνη.» 

Το τραγικό τέλος της αγαπημένης μαμάς της Οχάτσου και της Γιούκα και η υπόσχεση της Γιούκα στη νεκρή μητέρα της να αγωνιστεί για την παγκόσμια ειρήνη. 

ΘΕΜΑΤΑ 

• Η ατομική βόμβα της Χιροσίμα (6 Αυγούστου 1945) 

[Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμοιυ η Αμερική ζητά την παράδοση της Ιαπωνίας άνευ όρων. Οι Ιάπωνες δεν παραδίδονται. Οι Αμερικανοί ρίχνουν την πρώτη ατομική βόμβα ουρανίου (Little Boy) στη Χισροσίμα. Οι Ιάπωνες δεν παραδίδονται. Οι Αμερικανοί ρίχνουν τη δεύτερη ατομική βόμβα πλουτωνίου (Fat Man) στο Ναγκασάκι (9 Αυγούστου 1945). Ολόκληρος ο κόσμος συγκλονίζεται από το μέγεθεος της καταστροφής. Οι Ιάπωνες συνθηκολογούν.]

• Οι συνεχιζόμενες συνέπειες μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας στον άνθρωπο και τους άλλους οργανισμούς
• Οι αναμνήσεις των επιζώντων της καταστροφής της Χιροσίμα 
• Ο αγώνας για την ειρήνη είναι η μόνη ελπίδα για να μην επαναληφθούν τέτοια τραγικά γεγονότα. 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

Ο Σαμ-σαν

Ο Σαμ-σαν είναι Αμερικανός που επισκέπτεται τη Χιροσίμα δεκαπέντε χρόνια μετά την ατομική επίθεση. Συγκεντρώνει εικόνες και προσωπικές μαρτυρίες των ανθρώπων που επέζησαν της καταστροφής, παρατηρεί τις τρομακτικές συνέπειες της έκρηξης στην καθημερινότητά τους. Η φρίκη ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα. 

Αναγνωρίζει το μεγαλείο του άρρωστου Φούμιο, του εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για όσα του έμαθε και του υπόσχεται να διακηρύξει με κάθε τρόπο την αλήθεια των θυμάτων της Χιροσίμα. 

Δεν είναι τυχαίο που ο Σαμ-σαν είναι Αμερικανός, ο οποίος γνωρίζει τι προκάλεσε η κυβέρνηση του έθνους του στον Ιαπωνικό λαό, που στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν από τη μεριά των αντιπάλων. Στο πρόσωπό του βλέπουμε το ανθρώπινο πρόσωπο της Αμερικής που συμμετέχει στην οδύνη των θυμάτων της Χιροσίμα.  

Φούμιο

Ο άρρωστος άντρας της Γιούκα. 

Είναι ένα από τα αναρίθμητα θύματα της έκρηξης, φριχτά παραμορφωμένος από την επίδραση της ραδιενέργειας. 

Δείχνει αξιοθαύμαστη καρτερία και υπομονή μπροστά στον θάνατο που πλησιάζει. 

Διακρίνεται από ψυχική ανωτερότητα. 

Αγαπά πολύ τη γυναίκα του.

Στο πρόσωπο του Σαμ-σαν αναγνωρίζει έναν φίλο και του ανταποδίδει τα αισθήματα φιλίας και εκτίμησης. 

Η Οχάτσου

Η μικρή αδερφή της Γιούκα.

Είναι πολύ όμορφη αλλά και πολύ ευαίσθητη.

Βασανίζεται και υποφέρει από τις αναμνήσεις εκείνης της μέρας, που είδε τη μητέρα της να πεθαίνει μπροστά στα μάτια της και προσπαθεί να κρύψει τον πόνο της και τον φόβο της με τη σιωπή της. 

Νιώθει έντονη ταραχή κάθε φορά που βλέπει τις συνέπειες της ραδιενέργειας (μεταλλάξεις). 

Εξακολουθεί να νιώθει αγάπη και αφοσίωση στη μητέρα της και να της προσφέρει κάθε μέρα λευκά λουλούδια στο σημείο του ποταμού που εκείνη πέθανε. 

Τα λουλούδια συμβολίζουν τη διατήρηση της μνήμης του φριχτού θανάτου των νεκρών της έκρηξης και την υπόσχεση πως όσοι επέζησαν θα αγωνιστούν για την ειρήνη. 

Η Γιούκα 

Είναι αυτή που μεταφράζει στον Σαμ-σαν τις τραγικές ιστορίες και μαρτυρίες των επιζώντων.

Υποφέρει σιωπηλά για τον άρρωστο άντρα της και τον θαυμάζει πολύ για την καρτερία του. 

Προσπαθεί να είναι δυνατή για να συμπαρασταθεί στον Φούμιο και στην ψυχικά πληγωμένη αδερφή της, την Οχάτσου. 

Προσπαθεί να απαλύνει τον πόνο της για το χαμό των αγαπημένων τγης προσώπων, αγωνιζόμενη για την ειρήνη και κάνοντας γνωστό στον κόσμο το αποτρόπαιο έγκλημα που συντελέστηκε στη Χιροσίμα.  

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Αφήγηση

• Το κείμενο είναι μια πρωτοπρόσωπη αφήγηση (αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο), όπου η αφηγήτρια είναι και μια από τους ήρωες του κειμένου (Γιούκα). 

- Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση έχει ζωντάνια και παραστατικότητα. 

- Αποτελεί μια αυθεντική εμπειρία (εμπειρία από πρώτο χέρι) εφόσον περιγράφει γεγονότα που έχει ζήσει η ίδια. 

• Αναδρομική αφήγηση: Η αφήγηση των γεγονότων του παρελθόντος 

Σχήματα λόγου 

Μεταφορές: «δεν μπορεί να ξεκολλήσει τα μάτια του από τον άντρα μου», «από την πίεση των επαναστατημένων αδένων», «με τη θαμνώδη γενειάδα» 

Προσωποποιήσεις: «περνάει ένα λεπτό της ώρας φορτωμένο αιωνιότητα», «σφραγίζοντας τον χρόνο με το ανεξίτηλο αποτύπωμά του»

Παρομοιώσεις: «αδύνατος σαν ένα φύλλο χαρτιού», «η μητέρα μας ρίχτηκε, σαν ένας ζωντανός πυρσός, στο ποτάμι» 

Εικόνες: Η όψη του Φούμιο, το ψάρι, τα λευκά λουλούδια στο ποτάμι, κλπ. 

Γλώσσα – Ύφος 

Η γλώσσα του αποσπάσματος είναι η δημοτική. 

Το ύφος είναι απλό (όχι περίτεχνο) και λιτό. Εκφράζει με λιτά εκφραστικά μέσα την τραγική στιγμή της έκρηξης και τις εμπειρίες των θυμάτων της Χιροσίμα. Τη στιγμή που περιγράφει τον θάνατο της μητέρας γίνεται λυρικό.